Mantelzorgers hebben behoefte aan meer informatie en ondersteuning
In oktober voerde GGD regio Utrecht een peiling uit onder het GGD-panel over mantelzorg in de regio Utrecht. Uit de Gezondheidsmonitor Volwassenen en Senioren 2022 bleek dat mantelzorgers het zwaar hebben. GGDrU heeft gepeild hoe mantelzorgers de zorg ervaren en of zij behoefte hebben aan (meer) ondersteuning en informatie over waarbij zij extra hulp kunnen krijgen.
Mensen kunnen dankzij mantelzorg vaak langer thuis wonen en contacten met hun eigen vertrouwde kring onderhouden. Daar waar de reguliere zorg soms tijd en handen tekort komt, springen mantelzorgers bij. Mantelzorgers zijn dus onmisbaar in onze samenleving, nu en in de toekomst.
25% van de mantelzorgers overbelast
Van de deelnemers in de peiling verleent 77% van de mantelzorgers minimaal drie maanden en minimaal 8 uur per week mantelzorg. In bijna de helft van de gevallen (45%) betreft de mantelzorg een ouder en in 27% van de gevallen wordt de partner ondersteund. Voor de meeste mensen is het verlenen van mantelzorg vanzelfsprekend (88%). Tegelijkertijd voelt 25% van de mantelzorgers zich redelijk zwaar belast tot overbelast. De meest genoemde redenen voor deze overbelasting zijn dat de mantelzorg mentaal/emotioneel zwaar is (66%) en dat het moeilijk te combineren is met werk of privé (38%).
Bekijk de infographic voor de uitkomsten van de peiling.
Ondersteuning voor mantelzorgers vaak onbekend
Uit de peiling blijkt dat 44% van de mantelzorgers behoefte heeft aan ondersteuning. Dit kan gaan om vrijwilligers die soms de zorg overnemen, emotionele steun, een luisterend oor of juist praktische, materiële en/of financiële steun. Slechts 6% heeft gebruik gemaakt van vervangende zorg (respijtzorg). Een derde van de mantelzorgers (30%) geeft aan niet te weten waar ze terecht kunnen voor ondersteuning. Daarnaast is 71% niet op de hoogte van welke ondersteuning beschikbaar is in de eigen gemeente.
Een belangrijke taak voor gemeenten ligt in het informeren van mantelzorgers over welke ondersteuning zij kunnen krijgen vanuit de gemeente. Vanuit het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) hebben gemeenten mogelijkheden om de ondersteuning van mantelzorgers te versterken met verschillende soorten maatregelen.
Voorbereiden op de toekomst
In de peiling vroegen wij de deelnemers ook of zij zelf al hebben nagedacht over hulp en ondersteuning in de toekomst. 65% gaf aan hier nog niet over nagedacht te hebben. In deze voorbereiding op de toekomst, waarin een steeds groter beroep wordt gedaan op mantelzorgers, hebben gemeenten ook een belangrijke taak.
Aanleiding voor verdiepende analyse
De Corona Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen 2022 was een grootschalig vragenlijstonderzoek dat plaatsvond in het najaar van 2022 onder bijna 365.000 Nederlanders van 18 jaar en ouder. Uit deze Gezondheidsmonitor kwam naar voren dat overbelaste mantelzorgers drie keer zoveel stress ervaren als niet-overbelaste mantelzorgers. Ze hebben ook 3,5 keer zo vaak een hoog risico op angststoornissen of depressieve klachten en zijn 2,5 keer zo vaak zeer eenzaam. Deze cijfers waren aanleiding voor GGDrU om deze peiling als verdieping op de Gezondheidsmonitor 2022 uit te voeren.
GGD-panel
GGD-panel regio Utrecht bestaat uit een diverse groep inwoners die hun mening geven over onderwerpen rondom gezondheid. Qua samenstelling is dit panel niet representatief voor de afzonderlijke gemeenten in de regio. De resultaten van dit onderzoek kunnen daardoor niet zomaar vertaald worden naar de gemiddelde inwoner, maar geven wel een goede indicatie wat er leeft onder de doelgroep.