Onderzoek Ontmoeting in de wijk
Onderzoek naar de werkzame elementen in bestaande ontmoetingsplekken voor vrouwen met een niet-westerse migratieachtergrond en tienermeiden.
Ontmoetingsplekken in de wijk, waar bewoners kunnen participeren en elkaar kunnen ontmoeten, dragen bij aan het terugdringen van gezondheidsachterstanden, het versterken van de sociale cohesie én een gezonde fysieke leefomgeving. Dit door ZonMw gehonoreerde onderzoeksproject richt zich op het identificeren van de werkzame elementen in wijkontmoetingsplekken, specifiek voor vrouwen met een niet-westerse migratieachtergrond en tienermeiden (tussen de 12 en 18 jaar). Hoe kunnen ontmoetingsplekken in kwetsbare wijken beter voldoen aan de specifieke behoeftes van deze doelgroepen?

Door samen met de doelgroepen bestaande ontmoetingsplekken te onderzoeken, wordt er in dit project kennis opgedaan over de werkzame elementen voor de twee specifieke groepen. Het doel van dit onderzoek is om inzicht te krijgen in waarom deze doelgroepen ontmoetingsplekken juist wel of niet bezoeken, wat hen dat oplevert en in hoeverre het bijdraagt aan sociale cohesie. Met de kennis die dit oplevert, is het voor gemeenten mogelijk om betere ontmoetingsplekken te creëren en/of aan te passen die aansluiten bij de behoeftes van deze wijkbewoners.
Dit onderzoek is een participatief actieonderzoek en omvat een uitgebreide aanpak in vier wijken in Amersfoort, Nieuwegein, Zeist en Utrecht. Het onderzoek begint met een literatuurstudie naar de werkzame elementen met betrekking tot het stimuleren van ontmoeting in zijn algemeenheid en meer specifiek voor vrouwen met een niet-westerse migratieachtergrond en tienermeisjes. Hierbij wordt gekeken naar hardware (een ingreep in de fysieke of sociale leefomgeving), software (het actief stimuleren ervan) en orgware (het organiseren en onderhouden ervan). Vervolgens worden Photovoice-methodiek (waarbij deelnemers aan de hand van fotografie hun wereld in beeld brengen), en verdiepende interviews samen met de doelgroepen inzichtelijk gemaakt wat hun wensen en behoeftes zijn. Tenslotte worden de resultaten gebundeld en gevalideerd in focusgroepen met wijkprofessionals. Daarnaast wordt er een inspiratiegids ontwikkeld met praktische handvatten voor gemeenten.
Het project loopt van maart 2024 tot juni 2025. Het literatuuronderzoek vindt plaats in maart en april 2024. Vervolgens worden de doelgroepen geworven en vinden er wijkscans en interviews met vrouwen met een niet-westerse migratieachtergrond en tienermeisjes plaats in de periode juni tot oktober 2024, gevolgd door de data–analyse. Begin 2025 start de ontwikkeling van inspiratiegidsen voor gemeenten en worden alle resultaten van het onderzoek tot juni 2025 breed verspreid. Ook zullen de onderzoeksresultaten worden beschreven in een wetenschappelijk artikel.
Het onderzoek wordt uitgevoerd door een breed scala aan partners waar de benodigde kennis, expertise, mankracht en netwerk om dit onderzoek uit te voeren mooi in samenkomt. De deelnemende gemeenten (Amersfoort, Nieuwegein, Zeist en Utrecht), de Provincie Utrecht en GGDrU zijn verbonden aan de Regio Deal Vitale Wijken. Dit is een netwerk waarbinnen samen leren, reflecteren en kennisdelen centraal staat. Door deze al bestaande structuur weten de partners elkaar al goed te vinden. Naast de Regio Deal partners is ook de Universiteit Utrecht aangesloten als partner. Het onderzoek wordt gezamenlijk uitgevoerd door het Louis Bolk Instituut (LBI) en GGDrU. LBI neemt hierin het voortouw en is hoofduitvoerder van het onderzoek. De samenwerking wordt gewaarborgd door een onafhankelijk procesbegeleider van Movisie.
In juni 2025 zijn tijdens het Kennisatelier Bouwen aan gemeenschappen de eindresultaten gedeeld, bestaande uit:
Inspiratiegids Samen bouwen aan ontmoeting
De inspiratiegids Samen bouwen aan ontmoeting geeft antwoord op de vraag: wat zijn de werkzame elementen, kansen en uitdagingen bij het creëren van ontmoetingsplekken in de wijk?
Met deze inzichten kunnen gemeenten, wijkprofessionals, bewoners of andere geïnteresseerden samen plekken creëren die passen bij de wensen van vrouwen met een niet-Westerse migratieachtergrond en tienermeiden.
Ontmoetingsplekken dragen bij aan de gezondheid van inwoners van een wijk. Het perspectief van de inwoner is daarom zo belangrijk. Om die reden wordt deze inspiratiegids verteld vanuit twee fictieve deelnemers aan het onderzoek: Mariam en Iva. Via persoonlijke verhalen nemen zij je mee in het onderzoek.
Dowload hier de inspiratiegids.
Workshop Samen bouwen aan ontmoeting (in ontwikkeling)
Als onderdeel van het project Ontmoeting in de wijk ontwikkelen we een workshop die gemeenten, wijkprofessionals en bewoners ondersteunt bij het (door)ontwikkelen van inclusieve ontmoetingsplekken in de wijk. De workshop helpt om samen in gesprek te gaan over wat werkt, en hoe deze inzichten kunnen worden omgezet in concrete verbeteringen. Tijdens het kennisatelier Bouwen aan gemeenschappen op 19 juni werd de eerste versie getest. Op basis van ervaringen en feedback wordt de workshop tot 1 oktober verder verfijnd. Daarna volgt een praktische handleiding, zodat de workshop breed inzetbaar is. Uiteraard delen we dit nog op onze website!
Deze workshop is gefinancierd met een extra impuls vanuit ZonMw.
Wetenschappelijke artikelen
Op dit moment wordt er gewerkt aan een wetenschappelijk artikel. Zodra deze is gepubliceerd, plaatsen we deze uiteraard op onze website.
Dit onderzoeksproject wordt grotendeels gefinancierd door ZonMw: projectnummer 11010012310005.
Lees hier meer over dit onderzoek op de website van ZonMw.
Vragen?
Neem contact op met Team Onderzoek via onderzoek@ggdru.nl.
Contact opnemen met Team Onderzoek