Forensische geneeskunde

Een aantal artsen van de GGD is door de gemeente aangesteld als gemeentelijk lijkschouwer. Een gemeentelijke lijkschouwer is geregistreerd als forensisch arts en is 24 uur per dag oproepbaar.

Wat doet een forensisch arts?

Een forensisch arts bij de GGD:

• doet een lijkschouwing bij een (vermoeden van) niet-natuurlijk overlijden,
• stelt een letselverklaring op en expertiserapport voor het openbaar ministerie of de rechtbank over het ontstaan van letsel of over de doodsoorzaak van een slachtoffer,
• houdt zich bezig met het opsporen en duiden van letsels bij kinderen. Dat noemen we Forensisch Medisch Expertise Kindermishandeling (FMEK).

Twijfel over natuurlijk overlijden

Als een huisarts of een specialist twijfelt of een patiënt een natuurlijke dood is gestorven, neemt de huisarts of specialist contact op met een gemeentelijke lijkschouwer. Het is belangrijk dat het lichaam en de omgeving ervan intact en onaangeroerd blijft om geen sporen verloren te laten gaan.
Is er inderdaad sprake van niet-natuurlijk overlijden, dan doet de lijkschouwer samen met de recherche onderzoek naar de aard en omstandigheden van het overlijden. Dit gebeurt in opdracht van de Officier van Justitie. De lijkschouwer onderzoekt de doodsoorzaak en gaat samen met de recherche na of er een strafbaar feit is gepleegd. De lijkschouwer brengt in geval van een niet-natuurlijke dood verslag uit aan de Officier van Justitie en zorgt voor de afgifte van de overlijdenspapieren.

Bij melding van een niet-natuurlijk overlijden na een val, vult de arts of specialist (ouderengeneeskunde) een formulier in. Het formulier kan je hier downloaden.
Soms beslist de Officier van Justitie om inwendig onderzoek te laten uitvoeren op het lichaam van een overledene. Wil je meer informatie over zo’n gerechtelijke sectie? In deze brochure vind je meer informatie voor nabestaanden.

Euthanasie 

Ook na een euthanasie schakelt een arts een lijkschouwer in. Op de site van het KNMG kun je de modelformulieren euthanasie downloaden. De lijkschouwer bespreekt het dossier, gaat na of de euthanaserend arts zich aan de wettelijk vastgestelde zorgvuldigheidseisen heeft gehouden en schouwt de overledene. Bij voorkeur minimaal 24 uur van te voren een vooraankondiging indienen. Zo’n vooraankondiging kan de arts doen via dit formulier:

Na de euthanasie belt de (huis)arts de forensisch arts (nummer) en de (huis)arts blijft bij de patiënt tot de forensisch arts aanwezig is. Na de lijkschouwing overlegt de lijkschouwer met de Officier van Justitie. De lijkschouwer stuurt de papieren naar de Toetsingscommissie Euthanasie.

Als de Officier van Justitie het lichaam heeft vrijgegeven, kan de begrafenisondernemer worden gebeld. Om aangifte te kunnen doen van overlijden, moet de begrafenisondernemer eerst een ‘Verlof tot begraven of cremeren’ ophalen bij de Officier van Justitie in Utrecht.
Wil je overleggen, of zijn er bijzondere omstandigheden, bel dan met 030- 608 60 18.

Nader onderzoek doodsoorzaken (NODOK) 

Een arts is verplicht om bij overlijden van een minderjarige tot 18 jaar een melding te doen bij een lijkschouwer. Is er sprake van een onverklaard overlijden, dan kan er nader onderzoek plaatsvinden naar de doodsoorzaak. Bij dit onderzoek wordt een kinderarts, een patholoog en zo nodig andere specialisten betrokken.

Letselverklaringen 

Een forensisch arts stelt een letselverklaring op in opdracht van politie of justitie. De arts vraagt hoe het letsel is ontstaan en doet vervolgens een lichamelijk onderzoek waarbij het letsel wordt bekeken. In de letselverklaring beschrijft de arts de verklaarde toedracht en hoe het letsel eruitziet.